Prevodi za „vond“ u rečniku nemački » poljski

vọn [fɔn] PREP +dat

1. von (räumlich):

von der Leiter steigen/fallen

schodzić [perf zejść] /spadać [perf spaść] z drabiny

das Glas vom Tisch nehmen

zabierać [perf zabrać] szklankę ze stołu

links/rechts von ihm

na lewo/prawo od niego

von Posen nach Berlin

z Poznania do Berlina

von wo kommt dieser Zug? inf

skąd przyjeżdża ten pociąg m ?

südlich von Dortmund

na południe od Dortmundu

von hier aus

stąd

von oben nach unten

z góry w dół

von weit her

z daleka

von woher sind Sie?

skąd pan/pani jest?

wie komme ich vom Bahnhof zum Rathaus?

jak dojdę z dworca do ratusza?

von diesem Fenster aus kann man alles gut beobachten

z tego okna można wszystko dobrze obserwować

er nahm die Wäsche von der Leine

[on] zdjął pranie ze sznurka

ich wischte mir den Schweiß von der Stirn

otarłem sobie pot z czoła

2. von (zeitlich):

die Zeitung von gestern

wczorajsza gazeta f

von wann ist dieser Brief?

z którego dnia jest ten list m ?

von heute/morgen an

od dziś/jutra

von nun an

odtąd

von diesem Tag an

od tego dnia

von vorn anfangen

zaczynać od początku

von morgens bis abends

od rana do wieczora

die Jugend von heute

dzisiejsza młodzież f

von wann datiert der Brief?

na kiedy datowany jest ten list?

von Zeit zu Zeit

od czasu do czasu

3. von (zur Angabe der Abstammung, Urheberschaft):

ein Brief von den Eltern

list m od rodziców

der Kuchen ist von mir

ciast[k]o nt jest ode mnie

das ist nett von ihm

to miłe z jego strony

einer von euch

jeden z was

von wem hast du das Buch?

od kogo masz tę książkę?

von Natur aus

z natury

von Seiten

ze strony

eine Seele von Mensch

dusza f człowieka

er ist ein Freund von mir

on jest moim przyjacielem

sie ist Mutter von vier Kindern

on jest matką czwórki dzieci

keiner von diesen Vorwürfen ist wahr

żaden z tych zarzutów nie jest prawdziwy

ein Gedicht von Goethe

wiersz m Goethego

das Kind ist von ihm

to jest jego dziecko nt

von wem ist dieser Roman?

kogo jest ta powieść? f

das war ein Fehler von dir

to był twój błąd m

von allein

samo przez się

von wegen! inf

nigdy w życiu!

von wegen! inf

nic podobnego!

von wegen verschwiegen! inf

co za gaduła f !

4. von inf (zur Angabe des Besitzes):

das Auto von meiner Schwester

samochód m mojej siostry

diese Eier sind von unserem eigenen Hof

te jajka ntpl są z naszej własnej zagrody

5. von (zur Angabe der Eigenschaft):

ein Mann von Charakter

człowiek m z charakterem

eine Frau von außergewöhnlicher Schönheit

kobieta f niezwykłej urody

eine Angelegenheit von großer Wichtigkeit

sprawa f wielkiej wagi

6. von (über, wegen):

von etw erzählen

opowiadać [perf opowiedzieć] o czymś

von etw begeistert sein

być czymś zachwyconym

von dieser Sache weiß ich nichts

nic nie wiem o tej sprawie

von was ist hier eigentlich die Rede? inf

o czym właściwie jest tu mowa f ?

7. von (zur Angabe der handelnden Person):

von allen/der Mehrheit abgelehnt werden Vorschlag

zostać odrzuconym przez wszystkich/większość

8. von (in Bezug auf):

von Beruf ist sie Ärztin

z zawodu jest lekarzem

von Amts wegen

z urzędu

9. von (als Adelsprädikat):

der Prinz von Wales

książę m Walii

die Königin von England

królowa f Anglii

10. von (Ursache):

von der Sonne gebräunt

opalony słońcem

müde von der Arbeit

zmęczony pracą

etw von sich aus tun

robić [perf z‑] coś dobrowolnie

11. von (bei Maß- und Mengenangaben):

ein Kind von vier Jahren

czteroletnie dziecko nt

im Alter von 40 Jahren

w wieku 40 lat

ein Betrag von 200 Euro

kwota f 200 euro

Tausende von Menschen

tysiące ludzi

eine Pause von zehn Minuten

przerwa f dziesięciominutowa

ein Abstand von zwei Metern

odstęp m dwumetrowy

Städte von über 100.000 Einwohnern

miasta ntpl liczące ponad 100.000 mieszkańców

einer von vielen hundert

jeden z wielu setek

12. von (beim Passiv):

von

przez

der Kurs wird von Johannes geleitet

kurs jest prowadzony przez Jana

Fond <‑s, ‑s> [fõː] N m

1. Fond AUTO:

Fond

tylne siedzenia ntpl

im Fond sitzen

siedzieć na tylnym siedzeniu

2. Fond (Hintergrund):

Fond

tło nt

Fond

kulisy fpl

3. Fond FOOD:

Fond

sok m z mięsa

Mo̱nd <‑[e]s, ‑e> [moːnt] N m

1. Mond no pl (Erdsatellit):

Mond

Księżyc m

der Mond nimmt ab/zu

księżyca ubywa/przybywa

auf dem Mond landen

lądować na księżycu

auf [o. hinter] dem Mond leben inf

być nie w temacie inf

seine Uhr geht nach dem Mond inf

jego zegarek m źle chodzi [lub chodzi jak chce] inf

ich könnte ihn auf den Mond schießen inf

mógłbym/mogłabym go wystrzelić w kosmos inf

den Mond anbellen inf

szczekać na kogoś pej inf

vom Mond kommen [o. gefallen sein] inf

spaść z księżyca

in den Mond gucken inf

odchodzić [perf odejść] z kwitkiem inf

in den Mond gucken inf

odchodzić [perf odejść] z pustymi [lub gołymi] rękami

etw in den Mond schreiben inf

spisywać [perf spisać] coś na straty

nach dem Mond greifen form

chcieć [lub pragnąć] gwiazdki z nieba

2. Mond no pl (in wissenschaftlichem Zusammenhang):

Mond

Księżyc m

3. Mond (Satellit):

Mond

księżyc m

Mond

satelita m

I . vọrn [fɔrn] KONTR

vorn → vor den inf, → vor

II . vọrn [fɔrn] ADV

1. vorn (im vorderen Bereich):

vorn

z przodu

vorn im Bus

na przodzie autobusu

vorn im Schrank

z przodu w szafie

ich sitze nicht gern vorn im Kino

niechętnie siadam z przodu w kinie

wir saßen ganz vorn

siedzimy całkiem na przodzie

nach vorn gehen

iść [perf pójść] do przodu

das Auto da vorn

ten samochód m tam z przodu

von/nach vorn

z przodu/do przodu [lub w przód] [lub ku przodowi]

weiter vorn

dalej do przodu

nach vorn fallen

upadać [perf upaść] do przodu

von vorn[e] bis hinten inf

od początku do końca

von vorn[e] bis hinten inf

od a do z

sie hat ihn von vorn[e] bis hinten belogen inf

okłamała go od początku do końca

es stimmt hinten und vorne nicht inf

to w ogóle się nie zgadza

2. vorn (auf der Vorderseite):

vorn

od [lub z] przodu

etw von vorn betrachten/darstellen

oglądać/przedstawiać coś od przodu

der Eingang ist nicht vorn, sondern seitlich

wejście jest nie od frontu, ale z boku

von vorn sieht der Wagen ganz gut aus

od przodu ten samochód m wygląda całkiem dobrze

das Zimmer liegt nach vorn inf

pokój m wychodzi na ulicę

3. vorn (zu Beginn):

vorn im Buch

na początku książki

noch einmal von vorn anfangen

zaczynać [perf zacząć] jeszcze raz od początku

weiter vorn (im Text)

powyżej

von vorn

od początku

er begann noch mal von vorne

[on] zaczął jeszcze raz od początku

4. vorn (an der Vorderfront):

vorn

na przodzie

vorn am Wagen/Gerät

z przodu samochodu/aparatu

5. vorn (an der Spitze):

vorn

na przedzie

vorn liegen

leżeć z przodu

vidi i vor

I . vo̱r [foːɐ̯] PREP +dat

1. vor (räumlich, zeitlich):

vor ihr

przed nią

vor dem [o. vorm] Haus

przed domem

vor drei Tagen/einer Woche

przed trzema dniami/tygodniem

das war schon vor Jahren

to było przed laty

vor jdm ins Ziel kommen

docierać [perf dotrzeć] przed kimś do celu

vor dem Urlaub

przed urlopem

eine Reihe vor mir

rząd m przede mną

zehn Kilometer vor Münster

dziesięć kilometrów przed Münster

vor Gericht erscheinen

stawać [perf stanąć] przed sądem

etw vor Zeugen erklären

wyjaśniać [perf wyjaśnić] coś w obecności świadków

vor Publikum musizieren

muzykować przed publicznością

sie ging vor ihm her

ona szła przed nim

eine Herde vor sich dat her treiben

pędzić stado przed sobą

eine Binde vor den Augen tragen

nosić opaskę na oczach

täglich acht Stunden vor dem Bildschirm sitzen

codziennie osiem godzin siedzieć przed telewizorem

was glauben Sie eigentlich, wen Sie vor sich haben? inf

co pan/pani sobie właściwie wyobraża, [że] kogo ma pan/pani przed sobą!

vor Christi Geburt

przed narodzeniem Chrytusa

vor unserer Zeit

przed naszą erą

es ist fünf [Minuten] vor drei

jest za pięć [minut] trzecia

sie wird vor fünf Uhr nicht zurück sein

ona przed piątą nie wróci

ich glaube, ich bin vor Ihnen dran

myślę, że jestem przed panem/panią

wir haben die ganze Arbeit noch vor uns

jeszcze mnóstwo pracy przed nami

vor kurzem

niedawno

2. vor (bedingt durch):

vor Angst/Kälte zittern

drżeć ze strachu/z zimna

vor Freude

z radości

starr vor Schreck

zdrętwiały ze strachu

vor Wut rot

czerwony ze złości

vor Schmerzen nicht schlafen können

nie móc spać z bólu

3. vor (über):

das hat Vorrang vor anderen Dingen

to ma pierwszeństwo przed innymi rzeczami

vor allem

przede wszystkim

4. vor (gegen, gegenüber):

Angst vor jdm haben

bać się kogoś

Schutz vor etw dat suchen

szukać schronienia przed czymś

sich vor jdm schämen

wstydzić się przed kimś

sich vor jdm/etw schützen

chronić [perf s‑] się przed kimś/czymś

jdn vor jdm warnen

ostrzegać [perf ostrzec] kogoś przed kimś

vor etw davonlaufen

uciekać [perf uciec] przed czymś

II . vo̱r [foːɐ̯] PREP +acc

1. vor (räumlich):

vor das [o. vors] Haus gehen

wyjść przed dom

vor das [o. vors] Publikum treten

występować [perf wystąpić] przed publicznością

stell die Sachen vor das [o. vors] Haus

wystaw rzeczy przed dom

vor eine Mauer prallen

uderzyć w mur

er pfiff vor sich hin

on gwiżdże sobie

vor sich hin gehen

iść [perf pójść] przed siebie

vor sich hin summen

mruczeć sobie [pod nosem]

2. vor (direkt gegen):

den Tisch vor die Wand stellen

stawiać [perf postawić] postawić stół pod ścianą

der Sessel kommt vor den [o. vorn] Fernseher

fotel m stanie przed telewizorem

jdn vor ein Ultimatum stellen

stawiać [perf postawić] komuś ultimatum

sich vor jdn stellen fig

stawać [perf stanąć] w obronie kogoś

III . vo̱r [foːɐ̯] ADV

vor und zurück

w przód i w tył

zwei Schritte vor!

dwa kroki w przód!

Freiwillige vor!

ochotnicy mpl wystąp!

vọm [fɔm] KONTR

vom → von dem, → von

vidi i von

vọn [fɔn] PREP +dat

1. von (räumlich):

von der Leiter steigen/fallen

schodzić [perf zejść] /spadać [perf spaść] z drabiny

das Glas vom Tisch nehmen

zabierać [perf zabrać] szklankę ze stołu

links/rechts von ihm

na lewo/prawo od niego

von Posen nach Berlin

z Poznania do Berlina

von wo kommt dieser Zug? inf

skąd przyjeżdża ten pociąg m ?

südlich von Dortmund

na południe od Dortmundu

von hier aus

stąd

von oben nach unten

z góry w dół

von weit her

z daleka

von woher sind Sie?

skąd pan/pani jest?

wie komme ich vom Bahnhof zum Rathaus?

jak dojdę z dworca do ratusza?

von diesem Fenster aus kann man alles gut beobachten

z tego okna można wszystko dobrze obserwować

er nahm die Wäsche von der Leine

[on] zdjął pranie ze sznurka

ich wischte mir den Schweiß von der Stirn

otarłem sobie pot z czoła

2. von (zeitlich):

die Zeitung von gestern

wczorajsza gazeta f

von wann ist dieser Brief?

z którego dnia jest ten list m ?

von heute/morgen an

od dziś/jutra

von nun an

odtąd

von diesem Tag an

od tego dnia

von vorn anfangen

zaczynać od początku

von morgens bis abends

od rana do wieczora

die Jugend von heute

dzisiejsza młodzież f

von wann datiert der Brief?

na kiedy datowany jest ten list?

von Zeit zu Zeit

od czasu do czasu

3. von (zur Angabe der Abstammung, Urheberschaft):

ein Brief von den Eltern

list m od rodziców

der Kuchen ist von mir

ciast[k]o nt jest ode mnie

das ist nett von ihm

to miłe z jego strony

einer von euch

jeden z was

von wem hast du das Buch?

od kogo masz tę książkę?

von Natur aus

z natury

von Seiten

ze strony

eine Seele von Mensch

dusza f człowieka

er ist ein Freund von mir

on jest moim przyjacielem

sie ist Mutter von vier Kindern

on jest matką czwórki dzieci

keiner von diesen Vorwürfen ist wahr

żaden z tych zarzutów nie jest prawdziwy

ein Gedicht von Goethe

wiersz m Goethego

das Kind ist von ihm

to jest jego dziecko nt

von wem ist dieser Roman?

kogo jest ta powieść? f

das war ein Fehler von dir

to był twój błąd m

von allein

samo przez się

von wegen! inf

nigdy w życiu!

von wegen! inf

nic podobnego!

von wegen verschwiegen! inf

co za gaduła f !

4. von inf (zur Angabe des Besitzes):

das Auto von meiner Schwester

samochód m mojej siostry

diese Eier sind von unserem eigenen Hof

te jajka ntpl są z naszej własnej zagrody

5. von (zur Angabe der Eigenschaft):

ein Mann von Charakter

człowiek m z charakterem

eine Frau von außergewöhnlicher Schönheit

kobieta f niezwykłej urody

eine Angelegenheit von großer Wichtigkeit

sprawa f wielkiej wagi

6. von (über, wegen):

von etw erzählen

opowiadać [perf opowiedzieć] o czymś

von etw begeistert sein

być czymś zachwyconym

von dieser Sache weiß ich nichts

nic nie wiem o tej sprawie

von was ist hier eigentlich die Rede? inf

o czym właściwie jest tu mowa f ?

7. von (zur Angabe der handelnden Person):

von allen/der Mehrheit abgelehnt werden Vorschlag

zostać odrzuconym przez wszystkich/większość

8. von (in Bezug auf):

von Beruf ist sie Ärztin

z zawodu jest lekarzem

von Amts wegen

z urzędu

9. von (als Adelsprädikat):

der Prinz von Wales

książę m Walii

die Königin von England

królowa f Anglii

10. von (Ursache):

von der Sonne gebräunt

opalony słońcem

müde von der Arbeit

zmęczony pracą

etw von sich aus tun

robić [perf z‑] coś dobrowolnie

11. von (bei Maß- und Mengenangaben):

ein Kind von vier Jahren

czteroletnie dziecko nt

im Alter von 40 Jahren

w wieku 40 lat

ein Betrag von 200 Euro

kwota f 200 euro

Tausende von Menschen

tysiące ludzi

eine Pause von zehn Minuten

przerwa f dziesięciominutowa

ein Abstand von zwei Metern

odstęp m dwumetrowy

Städte von über 100.000 Einwohnern

miasta ntpl liczące ponad 100.000 mieszkańców

einer von vielen hundert

jeden z wielu setek

12. von (beim Passiv):

von

przez

der Kurs wird von Johannes geleitet

kurs jest prowadzony przez Jana

I . vo̱r [foːɐ̯] PREP +dat

1. vor (räumlich, zeitlich):

vor ihr

przed nią

vor dem [o. vorm] Haus

przed domem

vor drei Tagen/einer Woche

przed trzema dniami/tygodniem

das war schon vor Jahren

to było przed laty

vor jdm ins Ziel kommen

docierać [perf dotrzeć] przed kimś do celu

vor dem Urlaub

przed urlopem

eine Reihe vor mir

rząd m przede mną

zehn Kilometer vor Münster

dziesięć kilometrów przed Münster

vor Gericht erscheinen

stawać [perf stanąć] przed sądem

etw vor Zeugen erklären

wyjaśniać [perf wyjaśnić] coś w obecności świadków

vor Publikum musizieren

muzykować przed publicznością

sie ging vor ihm her

ona szła przed nim

eine Herde vor sich dat her treiben

pędzić stado przed sobą

eine Binde vor den Augen tragen

nosić opaskę na oczach

täglich acht Stunden vor dem Bildschirm sitzen

codziennie osiem godzin siedzieć przed telewizorem

was glauben Sie eigentlich, wen Sie vor sich haben? inf

co pan/pani sobie właściwie wyobraża, [że] kogo ma pan/pani przed sobą!

vor Christi Geburt

przed narodzeniem Chrytusa

vor unserer Zeit

przed naszą erą

es ist fünf [Minuten] vor drei

jest za pięć [minut] trzecia

sie wird vor fünf Uhr nicht zurück sein

ona przed piątą nie wróci

ich glaube, ich bin vor Ihnen dran

myślę, że jestem przed panem/panią

wir haben die ganze Arbeit noch vor uns

jeszcze mnóstwo pracy przed nami

vor kurzem

niedawno

2. vor (bedingt durch):

vor Angst/Kälte zittern

drżeć ze strachu/z zimna

vor Freude

z radości

starr vor Schreck

zdrętwiały ze strachu

vor Wut rot

czerwony ze złości

vor Schmerzen nicht schlafen können

nie móc spać z bólu

3. vor (über):

das hat Vorrang vor anderen Dingen

to ma pierwszeństwo przed innymi rzeczami

vor allem

przede wszystkim

4. vor (gegen, gegenüber):

Angst vor jdm haben

bać się kogoś

Schutz vor etw dat suchen

szukać schronienia przed czymś

sich vor jdm schämen

wstydzić się przed kimś

sich vor jdm/etw schützen

chronić [perf s‑] się przed kimś/czymś

jdn vor jdm warnen

ostrzegać [perf ostrzec] kogoś przed kimś

vor etw davonlaufen

uciekać [perf uciec] przed czymś

II . vo̱r [foːɐ̯] PREP +acc

1. vor (räumlich):

vor das [o. vors] Haus gehen

wyjść przed dom

vor das [o. vors] Publikum treten

występować [perf wystąpić] przed publicznością

stell die Sachen vor das [o. vors] Haus

wystaw rzeczy przed dom

vor eine Mauer prallen

uderzyć w mur

er pfiff vor sich hin

on gwiżdże sobie

vor sich hin gehen

iść [perf pójść] przed siebie

vor sich hin summen

mruczeć sobie [pod nosem]

2. vor (direkt gegen):

den Tisch vor die Wand stellen

stawiać [perf postawić] postawić stół pod ścianą

der Sessel kommt vor den [o. vorn] Fernseher

fotel m stanie przed telewizorem

jdn vor ein Ultimatum stellen

stawiać [perf postawić] komuś ultimatum

sich vor jdn stellen fig

stawać [perf stanąć] w obronie kogoś

III . vo̱r [foːɐ̯] ADV

vor und zurück

w przód i w tył

zwei Schritte vor!

dwa kroki w przód!

Freiwillige vor!

ochotnicy mpl wystąp!

I . vọll [fɔl] ADJ

1. voll (gefüllt):

voll

pełny

voll Tasse

napełniony

voll Koffer

wypełniony

voll Saal

zapełniony

der Saal war voll von Leuten/voller Menschen

sala f była wypełniona ludźmi

voll werden

napełniać [perf napełnić] się

voll [mit] Wasser/Sand sein

być pełnym wody/piasku

halb voll

napełniony do połowy

voll voll

napełniony do pełna

mit vollem Mund

z pełnymi ustami

ich bin voll [bis oben hin] inf

jestem bardzo najedzony

einen Teller voll essen

jeść [perf z‑] cały talerz

ein Gefäß voll Dreck/Mehl/Wein

naczynie nt pełne odpadków/mąki/wina

brechend [o. zum Brechen] voll

pękać w szwach

ich habe die Nase voll [davon] inf

ma tego po dziurki w nosie fig inf

ins Volle greifen

pławić się w dostatku

aus dem Vollen schöpfen

czerpać pełnymi garściami

2. voll (bedeckt):

voll[er] Schnee/Flecken sein

być całym w śniegu/plamy

3. voll (ganz):

voll Jahr, Monat, Woche

cały

eine volle Stunde warten inf

czekać całą godzinę

volle drei Jahre

całe trzy lata

4. voll (vollständig):

die volle Summe

cała suma f

der volle Kaufpreis

całkowita cena kupna [lub zakupu]

den vollen Preis bezahlen

płacić [perf za‑] co do grosza

in voller Ausrüstung

w pełnym wyposażeniu

in voller Uniform erscheinen

stawiać [perf stawić] się w pełnym umundurowaniu

mit dem vollen Namen unterschreiben

podpisywać [perf podpisać] się pełnym nazwiskiem

in voller Größe

w pełnej wielkości

in voller Fahrt

w pełnym biegu

in voller Fahrt

na pełnym gazie

in vollem Ernst

całkiem poważne

in vollem Ernst

z pełną powagą

in vollem Lauf

w pełnym biegu

in vollem Lauf

na pełnym gazie

in voller Schönheit a. iron

w pełnej krasie

volle Kanne inf

pełen dzban[ek] m

jdn nicht für voll nehmen

nie traktować kogoś poważnie

in die Vollen gehen inf

iść [perf pójść] na całość inf

5. voll (ungeschmälert):

voll Gewissheit

całkowity

das volle Ausmaß der Katastrophe

całkowite rozmiary katastrofy

die volle Tragweite erkennen

uświadamiać [perf uświadomić] sobie pełne znaczenie

die volle Verantwortung tragen

ponosić [perf ponieść] pełną odpowiedzialność

6. voll (prall):

voll Gesicht

pełny

er ist voller geworden

[on] zaokrąglił się

7. voll (voll tönend):

voll Stimme

donośny

8. voll (dicht):

voll Bart

gęsty

volles Haar haben

mieć gęste włosy

9. voll (erfüllt):

voll

napełniony

voll[er] Freude

przepełniony radością

10. voll inf (satt):

voll

syty

11. voll inf (betrunken):

voll

zalany inf

II . vọll [fɔl] ADV

1. voll (vollkommen):

voll ausnutzen

w pełni

voll sperren

całkowicie

voll bezahlen

płacić [perf za‑] całkowicie

voll dahinter stehen

stać całkowicie za tym

voll und ganz

zupełnie

voll und ganz

całkowicie

2. voll (mit aller Wucht):

voll aufprallen

silnie

3. voll (rückhaltlos):

voll unterstützen

hojnie

4. voll inf (sehr, äußerst):

voll gut

wyjątkowo [lub bardzo] dobrze

jdn voll anmachen

doszczętnie kogoś zjechać inf

voll doof sein

być totalnym idiotą

vo̱rm KONTR

vorm → vor dem inf, → vor

vidi i vor

I . vo̱r [foːɐ̯] PREP +dat

1. vor (räumlich, zeitlich):

vor ihr

przed nią

vor dem [o. vorm] Haus

przed domem

vor drei Tagen/einer Woche

przed trzema dniami/tygodniem

das war schon vor Jahren

to było przed laty

vor jdm ins Ziel kommen

docierać [perf dotrzeć] przed kimś do celu

vor dem Urlaub

przed urlopem

eine Reihe vor mir

rząd m przede mną

zehn Kilometer vor Münster

dziesięć kilometrów przed Münster

vor Gericht erscheinen

stawać [perf stanąć] przed sądem

etw vor Zeugen erklären

wyjaśniać [perf wyjaśnić] coś w obecności świadków

vor Publikum musizieren

muzykować przed publicznością

sie ging vor ihm her

ona szła przed nim

eine Herde vor sich dat her treiben

pędzić stado przed sobą

eine Binde vor den Augen tragen

nosić opaskę na oczach

täglich acht Stunden vor dem Bildschirm sitzen

codziennie osiem godzin siedzieć przed telewizorem

was glauben Sie eigentlich, wen Sie vor sich haben? inf

co pan/pani sobie właściwie wyobraża, [że] kogo ma pan/pani przed sobą!

vor Christi Geburt

przed narodzeniem Chrytusa

vor unserer Zeit

przed naszą erą

es ist fünf [Minuten] vor drei

jest za pięć [minut] trzecia

sie wird vor fünf Uhr nicht zurück sein

ona przed piątą nie wróci

ich glaube, ich bin vor Ihnen dran

myślę, że jestem przed panem/panią

wir haben die ganze Arbeit noch vor uns

jeszcze mnóstwo pracy przed nami

vor kurzem

niedawno

2. vor (bedingt durch):

vor Angst/Kälte zittern

drżeć ze strachu/z zimna

vor Freude

z radości

starr vor Schreck

zdrętwiały ze strachu

vor Wut rot

czerwony ze złości

vor Schmerzen nicht schlafen können

nie móc spać z bólu

3. vor (über):

das hat Vorrang vor anderen Dingen

to ma pierwszeństwo przed innymi rzeczami

vor allem

przede wszystkim

4. vor (gegen, gegenüber):

Angst vor jdm haben

bać się kogoś

Schutz vor etw dat suchen

szukać schronienia przed czymś

sich vor jdm schämen

wstydzić się przed kimś

sich vor jdm/etw schützen

chronić [perf s‑] się przed kimś/czymś

jdn vor jdm warnen

ostrzegać [perf ostrzec] kogoś przed kimś

vor etw davonlaufen

uciekać [perf uciec] przed czymś

II . vo̱r [foːɐ̯] PREP +acc

1. vor (räumlich):

vor das [o. vors] Haus gehen

wyjść przed dom

vor das [o. vors] Publikum treten

występować [perf wystąpić] przed publicznością

stell die Sachen vor das [o. vors] Haus

wystaw rzeczy przed dom

vor eine Mauer prallen

uderzyć w mur

er pfiff vor sich hin

on gwiżdże sobie

vor sich hin gehen

iść [perf pójść] przed siebie

vor sich hin summen

mruczeć sobie [pod nosem]

2. vor (direkt gegen):

den Tisch vor die Wand stellen

stawiać [perf postawić] postawić stół pod ścianą

der Sessel kommt vor den [o. vorn] Fernseher

fotel m stanie przed telewizorem

jdn vor ein Ultimatum stellen

stawiać [perf postawić] komuś ultimatum

sich vor jdn stellen fig

stawać [perf stanąć] w obronie kogoś

III . vo̱r [foːɐ̯] ADV

vor und zurück

w przód i w tył

zwei Schritte vor!

dwa kroki w przód!

Freiwillige vor!

ochotnicy mpl wystąp!

vo̱rs KONTR

vors → vor das inf, → vor

vidi i vor

I . vo̱r [foːɐ̯] PREP +dat

1. vor (räumlich, zeitlich):

vor ihr

przed nią

vor dem [o. vorm] Haus

przed domem

vor drei Tagen/einer Woche

przed trzema dniami/tygodniem

das war schon vor Jahren

to było przed laty

vor jdm ins Ziel kommen

docierać [perf dotrzeć] przed kimś do celu

vor dem Urlaub

przed urlopem

eine Reihe vor mir

rząd m przede mną

zehn Kilometer vor Münster

dziesięć kilometrów przed Münster

vor Gericht erscheinen

stawać [perf stanąć] przed sądem

etw vor Zeugen erklären

wyjaśniać [perf wyjaśnić] coś w obecności świadków

vor Publikum musizieren

muzykować przed publicznością

sie ging vor ihm her

ona szła przed nim

eine Herde vor sich dat her treiben

pędzić stado przed sobą

eine Binde vor den Augen tragen

nosić opaskę na oczach

täglich acht Stunden vor dem Bildschirm sitzen

codziennie osiem godzin siedzieć przed telewizorem

was glauben Sie eigentlich, wen Sie vor sich haben? inf

co pan/pani sobie właściwie wyobraża, [że] kogo ma pan/pani przed sobą!

vor Christi Geburt

przed narodzeniem Chrytusa

vor unserer Zeit

przed naszą erą

es ist fünf [Minuten] vor drei

jest za pięć [minut] trzecia

sie wird vor fünf Uhr nicht zurück sein

ona przed piątą nie wróci

ich glaube, ich bin vor Ihnen dran

myślę, że jestem przed panem/panią

wir haben die ganze Arbeit noch vor uns

jeszcze mnóstwo pracy przed nami

vor kurzem

niedawno

2. vor (bedingt durch):

vor Angst/Kälte zittern

drżeć ze strachu/z zimna

vor Freude

z radości

starr vor Schreck

zdrętwiały ze strachu

vor Wut rot

czerwony ze złości

vor Schmerzen nicht schlafen können

nie móc spać z bólu

3. vor (über):

das hat Vorrang vor anderen Dingen

to ma pierwszeństwo przed innymi rzeczami

vor allem

przede wszystkim

4. vor (gegen, gegenüber):

Angst vor jdm haben

bać się kogoś

Schutz vor etw dat suchen

szukać schronienia przed czymś

sich vor jdm schämen

wstydzić się przed kimś

sich vor jdm/etw schützen

chronić [perf s‑] się przed kimś/czymś

jdn vor jdm warnen

ostrzegać [perf ostrzec] kogoś przed kimś

vor etw davonlaufen

uciekać [perf uciec] przed czymś

II . vo̱r [foːɐ̯] PREP +acc

1. vor (räumlich):

vor das [o. vors] Haus gehen

wyjść przed dom

vor das [o. vors] Publikum treten

występować [perf wystąpić] przed publicznością

stell die Sachen vor das [o. vors] Haus

wystaw rzeczy przed dom

vor eine Mauer prallen

uderzyć w mur

er pfiff vor sich hin

on gwiżdże sobie

vor sich hin gehen

iść [perf pójść] przed siebie

vor sich hin summen

mruczeć sobie [pod nosem]

2. vor (direkt gegen):

den Tisch vor die Wand stellen

stawiać [perf postawić] postawić stół pod ścianą

der Sessel kommt vor den [o. vorn] Fernseher

fotel m stanie przed telewizorem

jdn vor ein Ultimatum stellen

stawiać [perf postawić] komuś ultimatum

sich vor jdn stellen fig

stawać [perf stanąć] w obronie kogoś

III . vo̱r [foːɐ̯] ADV

vor und zurück

w przód i w tył

zwei Schritte vor!

dwa kroki w przód!

Freiwillige vor!

ochotnicy mpl wystąp!

ụnd [ʊnt] CONJ

1. und (verbindend):

du und ich

ty i ja

Mutter und Tochter

matka f i córka f

und so weiter

i tak dalej

sei so gut und hilf mir!

bądź tak dobry i pomóż mi

2. und MATH inf (plus):

und

plus

eins und eins ist zwei

jeden plus [lub dodać] jeden równa się dwa

3. und (als Ausdruck der Intensivierung):

schöner und schöner werden

stawać się coraz piękniejszym

sie redet und redet

[ona] wciąż gada i gada inf

aus diesem und jenem Grund

z tego czy innego powodu

der und Lehrer? iron, pej

on nauczycielem? iron

hat es dir gefallen? – und ob/wie! inf

podobało ci się? – jeszcze jak!

4. und (dann):

und

wówczas

wage das nur, und es setzt was!

tylko spróbuj, to zobaczysz!

noch eine freche Bemerkung, und es knallt!

jeszcze jedna bezczelna uwaga f i będzie źle!

5. und (aber):

du schläfst, und ich soll arbeiten?

ty śpisz, a ja mam pracować?

6. und (selbst wenn):

und sei es noch so spät

choćby było nie wiem jak późno

und wenn du noch so schreist

choćbyś nie wiem jak krzyczał

und wenn es [auch] stürmt und schneit, wir müssen weiter

choćby grzmiało i śnieżyło, musimy iść dalej

und wenn schon!

choćby nawet!

7. und inf (als Einleitung von kurzen Fragen):

und warum/warum nicht?

a dlaczego/dlaczego nie?

und was hat er dann gesagt?

i co [on] wtedy powiedział?

und? seid ihr fertig geworden?

i co? jesteście już gotowi

[na] und?

[no] i co [z tego]? inf

bạnd [bant] VB trans, intr, refl

band imp von binden

vidi i binden

I . bịnden <bindet, band, gebunden> [ˈbɪndən] VB trans

1. binden (zusammenbinden, fesseln):

binden Gefangenen, Hände

wiązać [perf z‑]

jdn an Händen und Füßen binden

związać komuś ręce i nogi

mir sind die Hände gebunden fig

mam związane ręce fig

2. binden (aneinander befestigen):

binden Kranz, Strauß, Besen

wiązać [perf z‑]

etw zu etw binden

związać coś w coś

Haare zu einem Zopf binden

związać włosy w warkocz

Fichtenzweige zu Kränzen binden

wiązać gałązki świerku w wieńce

3. binden (anbinden, befestigen):

jdn/etw [mit etw] an etw acc binden Boot, Gefangenen

przywiązać kogoś/coś [czymś] do czegoś

einen Menschen mit einer Leine an einen Baum binden

przywiązać człowieka sznurem do drzewa

4. binden (zubinden):

binden Schleife, Schnürsenkel

zawiązywać [perf zawiązać]

kannst du mir bitte die Schürze hinten binden?

możesz mi proszę zawiązać z tyłu fartuch?

etw um etw binden Krawatte

zawiązać coś na czymś

ein Tuch um den Kopf binden

zawiązać chustkę na głowie

5. binden (herstellen):

ein Fass binden

pobijać beczkę

6. binden (verpflichten):

jdn [an etw acc] binden

zobowiązywać [perf zobowiązać] kogoś [do czegoś]

mein Versprechen bindet mich

jestem zobowiązany obietnicą

mein Versprechen bindet mich

wiąże mnie obietnica f fig

ein Vertrag bindet immer beide Seiten

umowa f zobowiązuje zawsze obie strony

eine bindende Zusage machen

dawać [perf dać] wiążące przyrzeczenie fig

7. binden (eine Gefühlsbindung schaffen):

binden

wiązać

binden

jednoczyć

es bindet mich nichts mehr an diese Stadt

nic już nie wiąże mnie z tym miastem fig

8. binden:

binden CHEM, PHYS, FOOD Soße

wiązać

Gaswolken mit einem Wasservorhang binden

neutralizować chmury gazu zasłoną wodną

9. binden (anlegen):

Kapital binden

inwestować kapitał

10. binden (mit einem Einband versehen):

binden Buch

oprawiać [perf oprawić]

11. binden LIT:

Wörter durch einen Rheim binden

ułożyć słowa w rym

in gebundener Rede

wierszem

II . bịnden <bindet, band, gebunden> [ˈbɪndən] VB intr

binden

wiązać

binden

spajać [perf spoić]

dieser Klebstoff bindet gut

ten klej m dobrze wiąże

III . bịnden <bindet, band, gebunden> [ˈbɪndən] VB refl

1. binden (eine Beziehung eingehen):

sich [an jdn] binden

wiązać [perf z‑] się [z kimś] fig

ich möchte mich momentan nicht binden

nie chciałbym się teraz [z nikim] wiązać fig

2. binden (sich verpflichten):

binden

zobowiązać się

Bạnd¹ <‑, ‑s> [bɛnt pl: ˈbɛndts] N f (Musikgruppe)

Band

zespół m [muzyczny]

Band

kapela f inf

Jazzband

zespół m jazzowy

Bụnd¹ <‑[e]s, Bünde> [bʊnt, pl: ˈbʏndə] N m

1. Bund (Vereinigung, Verband):

Bund

związek m

der Bund der Freundschaft

przyjacielski związek

den Bund fürs Leben schließen, den Bund der Ehe eingehen form

zawrzeć [lub wstąpić w] związek małżeński form

mit jdm im Bunde sein

być z kimś sprzymierzonym

2. Bund:

Bund (Rockbund, Hosenbund)

pasek m

Bund (Jackenbund)

ściągacz m

3. Bund MUS (eines Zupfinstruments):

Bund

próg m

4. Bund (Bündnis):

Bund

koalicja f

5. Bund (Konföderation):

Bund

konfederacja f

Schweizer Bund

Konfederacja Szwajcarska

6. Bund REL:

Bund

przymierze nt

der Neue Bund

Nowe Przymierze

fạnd [fant] VB trans, intr, refl

fand imp von finden

vidi i finden

I . fịnden <findet, fand, gefunden> [ˈfɪndən] VB trans

1. finden (entdecken):

finden

znaleźć

wieder finden

odnaleźć

[bei jdm] Hilfe finden

znaleźć [u kogoś] pomoc

er war nirgends zu finden

nigdzie nie można go było znaleźć

ihr Haus ist gut/schlecht zu finden

do ich domu łatwo/trudno trafić

wer sucht, der findet prov

szukajcie, a znajdziecie prov

2. finden (einschätzen):

wie findest du das?

co o tym sądzisz?

ich finde es gut, dass ...

uważam, że to dobrze, że...

jdn gut finden

uważać, że ktoś jest dobry

das finde ich nicht!

[ja] tak nie uważam!

das finde ich nicht!

nie sądzę!

das finde ich auch!

też tak sądzę!

ich finde es hier ganz angenehm

uważam, ze jest tu całkiem miło

3. finden (vorfinden):

sie fand ihn schlafend/bei der Arbeit

zastała go śpiącego/przy pracy

4. finden (erfahren):

nichts an jdm/etw finden

nic w kimś/czymś nie widzieć

nichts dabei finden etw zu tun

nie widzieć nic złego w zrobieniu czegoś

ich finde nichts Schlimmes dabei

nie widzę w tym nic złego

5. finden (teilhaftig werden):

Mut finden

odważyć się

Sprache finden

znaleźć język

Anklang finden

spotykać [perf spotkać] się z uznaniem

Beachtung finden

cieszyć się zainteresowaniem

kein Ende finden

nie mieć końca

Verwendung finden

znajdować [perf znaleźć] zastosowanie

sie fand keine Ruhe

[ona] nie mogła [lub potrafiła] się uspokoić

II . fịnden <findet, fand, gefunden> [ˈfɪndən] VB intr

1. finden (kommen):

nach Hause finden

trafić do domu

zu sich selbst finden (zur Ruhe kommen)

dochodzić [perf dojść] do siebie

ich muss zu mir selbst finden

muszę odnaleźć siebie

2. finden (meinen):

finden, [dass ...]

uważać, [że...]

finden Sie nicht auch, dass ...?

czy nie uważa pan/pani również, że...?

III . fịnden <findet, fand, gefunden> [ˈfɪndən] VB refl

1. finden (wieder auftauchen):

sich wieder finden

odnaleźć się

ich hoffe, der Schlüssel findet sich gleich wieder

mam nadzieję, że klucz m zaraz się znajdzie

das Buch wird sich schon wieder finden

ta książka f na pewno się znajdzie

das wird sich alles finden

wszystko będzie dobrze

2. finden (sich ausfindig machen lassen):

es findet sich keiner, der ...

nie ma nikogo, kto...

3. finden (sich begegnen):

finden

spotkać [lub odnaleźć] się

wir haben uns in diesem Gedränge leider nicht gefunden

niestety nie znaleźliśmy się w tym tłoku

Fụnd¹ <‑[e]s, ‑e> [fʊnt] N m (Fundstück)

Fund

znalezisko nt